Violeta Orozco -4 ποιήματα (poemas)

 

Violeta Orozco (Ciudad de México, 1989). Escritora bilingüe, traductora e investigadora. Autora del poemario “El cuarto de la luna” (Literal, 2020), “As seen by night/La edad oscura” (en imprenta). Actualmente realiza el doctorado en Hispanic Literature and Culture en Rutgers University, en donde investiga poesía y performance feministas de chicanas y mexicanas, da clases de español y traduce poetas norteamericanas. Es egresada de la carrera de Filosofía y Letras inglesas por la UNAM, Maestra en Lengua y Literatura Hispánicas por Ohio University. Ganó en México el Premio Nacional Universitario de Poesía José Emilio Pacheco en 2014. Tradujo el libro “Les reflets du verbe” (2019) del poeta algeriano Hamid Larbi. Junto con la periodista Claudia Cisneros y la poeta Indira Isel Torres ha organizado múltiples lecturas y festivales de poesía bilingüe y feminista en donde ha reunido a poetas de diversas latitudes, como "Lengua Suelta: poesía mexa, chicana y latina" para el Festival de Comala, México, 2020.

Βιολέτα Ορόθκο (Πόλη του Μεξικού, 1989). Δίγλωσση συγγραφέας, μεταφράστρια και ερευνήτρια. Συγγραφέας της συλλογής ποιημάτων «Το τέταρτο της Σελήνης» (Literal, 2020), «Όπως φαίνεται τη νύχτα / Η σκοτεινή εποχή» (υπό έκδοση). Κάνει το διδακτορικό της στην Ισπανική Λογοτεχνία και τον Πολιτισμό στο Πανεπιστήμιο Ρούτγκερς, όπου ερευνά τη φεμινιστική ποίηση και ερμηνεία των γυναικών με μεξικανοαμερικανική και μεξικανική καταγωγή, διδάσκει την Ισπανική και μεταφράζει ποιητές της Βόρειας Αμερικής. Έχει πτυχίο Αγγλικής Φιλοσοφίας και Γραμμάτων από το UNAM, μεταπτυχιακό στην Ισπανική Γλώσσα και Λογοτεχνία από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο. Κέρδισε το Εθνικό Πανεπιστημιακό Βραβείο Ποίησης Χοσέ Εμίλιο Πατσέκο στο Μεξικό το 2014. Μετέφρασε το βιβλίο «Οι αντανακλάσεις του λόγου» (2019) του Αλγερινού ποιητή Χαμίντ Λαρμπί. Μαζί με τη δημοσιογράφο Κλαούντια Θισνέρος και την ποιήτρια Ίντιρα Ίσελ Τόρες, έχει διοργανώσει πολλές αναγνώσεις και φεστιβάλ δίγλωσσης και φεμινιστικής ποίησης, στις οποίες έχει συγκεντρώσει ποιητές από διαφορετικά μέρη του κόσμου, όπως την εκδήλωση «Λυμένη γλώσσα: μεξικανική, μεξικανοαμερικανική και λατινοαμερικανική ποίηση» για το Φεστιβάλ της Κομάλα , Μεξικό, 2020.

Μετάφραση: Σταύρος Γκιργκένης

Traducción: Stavros Girgenis

 
ASÍ LAS COSAS
 
A los cinco años
pensaba que tenía que decir tanto
hice promesas a mi yo futuro,
le dije que aún no era tiempo
de madurar juicios sin fruto
creer en miradas sin árbol.
Y sin embargo
aquello era más cierto
más nítido y exacto.
Ahora, de viejo,
siento que no tengo nada
para dar o saber.
Acaso fui sabia a los cinco años
y lentamente
he desaprendido mi rabia
 
ΕΤΣΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ
 
Στην ηλικία των πέντε
σκεφτόμουν ότι είχα να πω πολλά,
έδωσα υποσχέσεις στον μελλοντικό εαυτό μου
του είπα ότι δεν ήταν καιρός ακόμη
να μεστώνει άκαρπες κρίσεις,
να πιστεύει σε μάτια δίχως δέντρο.
Και όμως αυτό ήταν πιο αληθινό,
πιο έντονο και πιο ακριβές.
Τώρα, μεγάλη πια,
νιώθω ότι δεν έχω τίποτα
να δώσω ή να μάθω.
Ίσως να ήμουν σοφή στην ηλικία των πέντε
και σιγά-σιγά ξεπέρασα
την οργή μου
 
LOMAS VERDES
 
Y podría vivir así
Rumiando la rabia
El resto de mi vida
Verte Irte. Patear la piedra suelta hacia el barranco
en la loma que cortaron hace tiempo, cuando las dos aguas
se encontraban brevemente. Cortamos las flores
no por su color
Sino por su agua. Y nuestra sed apagó el sol
por dos segundos. En aquél entonces
todavía subíamos como luz por los troncos de los árboles
la tierra, de algún modo, estaba demasiado cerca
podíamos olerla, ver el grosor de los granos, sentir su espesor
entre los dedos. Es posible que hubiera lagartijas
unos cuantos hormigueros oxidándose
a velocidad de la luz. Nos cubrimos de barro para aliviar el dolor
del sol
La picadura de los cactos en la mano
Yo no sabía cuidar ni una planta ni un pez. Alguna vez tuve un perro
y estuve sola en una cafetería cuajada de hombres
hermosos y cobardes como tú mirándome
mientras la rabia me monta y las espinas del cacto se me clavan,
el cerro se desgaja
Los árboles se queman
el hormiguero se cae de tantos hoyos en el vacío de tu mirar.
Y me levanto de la mesa y tiro la mesa donde estás al suelo
Y te miro los ojos hasta que te duele
Y se me desborda la tinta
Y dibujo furiosa
un río que te ahoga en hormigueros
y te saca como espuma
al otro lado.
 
ΠΡΑΣΙΝΑ ΥΨΩΜΑΤΑ
 
Και θα μπορούσα να ζήσω έτσι
Μηρυκάζοντας τον θυμό μου
Το υπόλοιπο της ζωής μου
Να σε βλέπω να φεύγεις
Κλωτσώντας τη χαλαρή πέτρα στη χαράδρα
στο ύψωμα που έτμησαν εδώ και καιρό, όταν τα δύο νερά
συναντήθηκαν για λίγο. Κόψαμε τα λουλούδια
όχι για το χρώμα τους αλλά για το νερό τους.
Και η δίψα μας έσβησε τον ήλιο για δύο δευτερόλεπτα.
Τότε λοιπόν ακόμα ανεβαίναμε σαν φως τους κορμούς των δέντρων
η γη, με κάποιο τρόπο, ήταν πολύ κοντά
μπορούσαμε να τη μυρίσουμε, να δούμε τον όγκο των κόκκων,
να νιώσουμε το πάχος τους ανάμεσα στα δάχτυλά μας.
Είναι πιθανό ότι υπήρχαν σαύρες μερικές μυρμηγκοφωλιές
που οξειδώνονταν με την ταχύτητα του φωτός.
Καλυφθήκαμε με λάσπη για να ανακουφίσουμε τον πόνο του ήλιου
Το τσίμπημα του κάκτου στο χέρι.
Δεν ήξερα πώς να φροντίζω ένα φυτό ή ένα ψάρι.
Κάποτε είχα ένα σκυλί και ήμουν μόνη σε μια καφετέρια
γεμάτη όμορφους και δειλούς άντρες όπως εσύ να με κοιτούν,
ενώ η οργή με ξεσηκώνει και τα αγκάθια του κάκτου με καρφώνουν,
ο λόφος διαλύεται
Τα δέντρα καίγονται
η μυρμηγκοφωλιά πέφτει από τις τόσες τρύπες στο κενό του βλέμματός σου.
Και σηκώνομαι από το τραπέζι και τραβώ το τραπέζι εκεί όπου βρίσκεσαι στο έδαφος
Και σε κοιτάζω στα μάτια μέχρι να σε πονέσει
Και το μελάνι ξεχειλίζει από μέσα μου
Και σχεδιάζω μαινόμενη
ένα ποτάμι που σε πνίγει σε μυρμηγκοφωλιές
Και σε παίρνει σαν αφρό
στην άλλη πλευρά.
 
COSTA PRIMERA (FRAGMENTO)

I
Desde el trepidar de un latido sin fin, desde el rumor de una caracola, el mar te sigue
llamando a donde quiera que vayas. No sabes cómo llegaste a él ni desde cuándo.
Mas no serás el único en ser devorado por el mar, otros han sido ya naufragio,
esperma, gota. Prefieres morir aquí a sobrevivir en otra parte, pues te parece bello el
letargo, el arrullo que te mece hasta perderte. Para ti el extravío no es sino el encuentro
contigo mismo en otra parte. Si esto es el infierno, tú
lo nombrarás Leteo.
 
II
Amante de toda profundidad hecha superficie, elegiste el mar para traspasar su piel.
Deseabas saber lo que escondía, ver su revés y semblante, tocar con tus manos su
provocadora lejanía.
 
III
Marítimo florece tu deseo, sed de disolver lo remoto
y abrir entre lo impenetrable; saqueo de añoranzas
ajenas e impaciencia de devorar lo que no conoce.
 
ΠΡΩΤΗ ΑΚΤΗ (ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ)

Ι
Από το τρέμουλο ενός παλμού χωρίς τέλος, απ’ το ψιθύρισμα ενός κοχυλιού, η θάλασσα εξακολουθεί να σε καλεί όπου κι αν πας. Δεν ξέρεις πώς έφτασες σ’ αυτήν ή από πότε.
Μα δεν θα είσαι ο μόνος που θα καταβροχθιστείς από τη θάλασσα, άλλοι έχουν ήδη ναυαγήσει, σπέρμα, σταγόνα. Θα προτιμούσες να πεθάνεις εδώ παρά να επιβιώσεις αλλού, γιατί σου φαίνεται όμορφος ο λήθαργος, το νανούρισμα που σε λικνίζει μέχρι να χαθείς. Για σένα η απώλεια δεν είναι παρά η συνάντηση με τον εαυτό σου σε άλλο μέρος. Εάν αυτό είναι η κόλαση, θα το ονομάσεις Λήθη.
 
ΙΙ
Εραστή όλου του βάθους που έγινε επιφάνεια, διάλεξες τη θάλασσα για να τρυπήσεις το δέρμα της.
Ήθελες να μάθεις αυτό που έκρυβε, να δεις την πλάτη και το πρόσωπό της, ν’ αγγίξεις την προκλητική της απόσταση με τα χέρια σου.
 
III
Θαλασσινή ανθίζει η επιθυμία σου, δίψα να διασπάσει το απόμακρο
και να περάσει μέσα απ’ το αδιαπέραστο∙ λεηλασία των ξένων
καημών κι ανυπομονησία να καταβροχθίσει ό, τι δεν γνωρίζει.
 
CATEDRAL DESPEDAZADA
 
De tu mirada
solo recuerdo la rabia
como si quebrar fuera
la única respuesta
 
abrir algo por la fuerza
dejar que tus ojos me partieran
como a un coco el machete
 
y yo miraba desde lejos mis fragmentos
como quien mira
después de la guerra
 

la catedral despedazada

 
ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΟΣ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ
 
Από το βλέμμα σου
θυμάμαι μόνο την οργή
ωσάν το σπάσιμο να ήταν
η μοναδική απάντηση
 
το να ανοίγεις κάτι βίαια,
αφήνοντας τα μάτια σου να με τμήσουν
καθώς το μαχαίρι την καρύδα
 
κι εγώ κοιτούσα τα κομμάτια μου από μακριά
σαν κάποιος που κοιτά
μετά τον πόλεμο
 
τον συντριμμένο καθεδρικό